Zamanında bir ton para verdiğim ve özünde Android işletim sistemi barındıran, bir çok hede hödö sensörüyle aldığım telefonun atıl kalmasına gönlüm el vermedi.
Bu akıllı nanelerin en kötü yanı, internet yokken senin benim kadar salaklar. Tamam daha doğrusu şöyle diyelim, akıllı dediğimiz teknoloji tek başına tamamen fasa fiso. Ne zamanki internete bağlanıyorlar, oradan hava durumu, buradan mail, şuradan bildirim derken eli kolu her yere uzanan, bağlanan bir cihaz ortaya çıkıyor. Birincil olarak şunu belirtmeliyim. Benim çıkış noktam eski bir telefonu arabaya entegre ve yardımcı cihaz haline getirmek olduğu için, GSM hattı olmaksızın çalışacağını planlamıştım. Bu doğrultuda kullandığım ve kullanabileceğim yazılımları araştırmaya başladım. %100 daha iyi alternatifleri vardır veya zamanla olacaktır. Bu yüzden siz eğer böyle bir şey yapacak olursanız güncel yazılımlara mutlaka göz atın.
Yine başlarken kendi kullandığım yazılım ve donanım alt yapısını anlatarak başlamak istiyorum: telefonum HTC Desire HD. En büyük sorunu pilinin çabuk bitmesiydi. Arabada sürekli enerji kaynağına bağlı olacağı için bu benim için artık sorun olmayacak diye umuyorum. İşletim sistemi Android 2.3 - malesef HTC orijinal (Stock) Rom'da epey geri kalmıştı. Şöyle anlatayım Android en son Lollipop-5.0 çıktı, HTC markası ise Desire HD model telefonu için en son Gingerbread 2.3'ü çıkarttı. Burada benim de sonradan öğrendiğim kısa bir bilgiyi paylaşayım.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Google mobil cihazlar için Android açık kaynak kodlu işletim sistemini geliştirir, bazı markalar bunu kendi donanım ve ihtiyaçlarına göre özelleştirip, custom rom haline getirirler. Örneğin, HTC kendi güncellemesini, Samsung kendi güncellemesini yapar ve özelleşmiş işletim sistemleri olarak telefonlarında kullanırlar. Yalnız sıkıntı şu; android güncellendikçe, her marka ve model bu trendi her telefonu için takip edemez. "Driver'larımı ve yaptığım ek özellikleri bu telefon için yeni Android'e göre tekrar yazamıycam, kusura bakmayın, yeni özellik istiyorsanız, yeni telefon alın" der... Bütün bunları neden anlattım? Çünkü Android'de de tıpkı diğer işletim sistemlerinde olduğu gibi yeni çıkan Google Play (Market) uygulamaları Android 3.0 ve yukarısı için yazılmıştır vs. gibi ibarelerle yer almaktadır. Bu durumda güncel uygulamaları kurmak istediğinizde işletim sistemi ve işlemci sınırlarına takılırsınız. Burada bir çıkar yolunuz daha vardır, Özellikle xda-developers.com ve benzeri bazı sitelerden custom rom yüklemek. Custom rom da şudur: markaların kendi telefonları için yapmadıkları ek geliştirmeleri, 3.şahısların yapıp internete koyduğu yazılımlardır. Zaten açık kaynak kodlu bir işletim sistemi olduğu için herhangi bir yazılımcı oturup kafayı kırdıktan sonra kendi istediği özellikleri açıp, kapayarak, istediği işletim sistemini düzenler. Custom Rom'lardan bazıları da yine markalaşmış, farklı marka ve modeller için ortak geliştirilen bi nevi şirketleşmiş ROM'lara dönüşmüş. Piyasada en çok bilinen custom ROM: Cyanogenmod. Alternatifleri MIUI vb. Hemen her marka ve model telefona göre özelleştirilmiş genelde çin menşei'li işletim sistemleri. Custom rom'ların garantiyi devre dışı bıraktığını söylememe gerek yoktur herhalde. Rom yüklenirken, telefonu kullanılmaz hale getirmek mümkün. Bir diğer riski de yazan kişinin kendine açık kapı bırakıp bırakmadığını, mesajlarınızı, telefondaki bilgileri okuyup okumadığını asla bilemezsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Gündeme döneyim.
Öncelikle telefonu olabilecek en esnek, en güncel, en hızlı, en verimli rom'a dönüştürmem gerekiyordu. Bu uğurda 3-4 farklı versiyon ROM denedim. Bazı rom'lar, - örneğin Cyanogen'in HTC özelleşmiş versiyonu 7.0.2 ama bu rom'un dayandığı temel Android versiyonu ise 2.3.7. Daha sonra tam stabil kabul edilmeyen ve tam olarak HTC için yazılmamış daha ileri Cyanogen versiyonlarını da denedim. Sırf Yandex haritalarını da indirebilmek için. Ama bu sefer de telefon çok ağır çalışıyor ve bazı fonksiyonları doğru çalışmıyordu. MIUI denedim, stabil versiyonu hızlı ve fonksiyoneldi. Ama bazı menüler hala çince geliyordu. Sonuçta yine Cyanogen 7.0.2'de karar kıldım.
GPS-Navigasyon olarak kullanım: Telefonların çoğunda zaten GPS sensörleri mevcut. Yol tarifi için ilk olarak Yandex Navigasyon kullanmayı denedim. Hem bedava olması, hem sesli yönlendirmelerinin bulunması, hem de Türkiye haritalarının bulunması hoşuma gitmişti. Sorun şu oldu ! Kullandığım Android versiyonu için (2.3) Yandex Navigasyon 1.56 versiyonu geliyor. Bu versiyonda offline çalışma şeklinde harita indirme fonksiyonu bulunmuyor. Bu nedenle internet erişim ihtiyacı bulunuyor. Daha ileri Android versiyonlarında ise Yandex 1.60 yüklenebiliyor ve harita indirme imkanı mevcut. Alternatif olarak ise igo'nun mobil navigasyon uygulamasını öneririm. Haritaları offline bulunduğundan internet erişim ihtiyacı bulunmaz. Telefonu gerçek bir navigasyon cihazı gibi çalışabilir. Kendi sensörü ile GPS verileri doğrultusunda gideceğiniz yere rota tayin edip, gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
Not: igo kullanmaya kalkarsanız, telefon hafızanızdan 600-700mb arası yer açmanız gerekir çünkü haritalarla birlikte uygulamanın kapladığı alan bu civarda. Bende yeterli alan olmadığı için yeni bir SD karta geçiş yaptım. (8GB ilk etapta yeterli olur diye düşünüyorum. Ama zaten 16GB micro SD'ler de 20-25 TL civarında. ) Yani erişim çok kolay.
MP3 Player Özelliği: Burada daha çok Car dashboard özelliği olan uygulamalar dikkatimi çekti. Yani sırf araba için özelleşmiş, büyük ikonlar, basit menülerden oluşan uygulamalar. Ek özellik olarak programlanabilir tuşlar, kısayollar ve yine GPS üzerinden aracın anlık hızı, pusula ile yönü ve yine internet üzerinden hava durumu gibi bilgileri getirebiliyor. Burada mp3 player olarak çok özel bir uygulama henüz aramadım. Telefonun içinde gelen orijinal player'ı kullanıyorum. Ancak daha kullanışlı ve büyük tuşları olan, mp3 araması daha basit ve kolay bir arayüz daha çok işime yarayabilir. Bunu da bulur bulmaz yine buradan paylaşıyor olurum. Eğer çok fazla mp3 atıp, karma dinlemek istiyorsanız mp3 tag id'lerinin olması işinizi kolaylaştıracaktır. Söyleyen kişi, albüm bilgisi, şarkıların türü vs. modunuza göre yolda liste oluşturmaya veya belli bir türde mp3'leri çalmanıza olanak tanır. Büyük bir arşivle hareket etmek isterseniz daha büyük bir SD kart fena olmaz. Ama ben güncel şarkılardan oluşan (veya o ara canım ne istiyorsa) kopyalayıp, küçük bir arşivle hareket etmeyi planlıyorum.
Kamera Kayıt Özelliği: Bu özellik son anda aklıma geldi diyebilirim. Cep telefonunda hali hazırda fotoğraf çekmek (ve video) için kullandığımız kameralar mevcut. Burada ben navigasyonu açtığımda arka planda kayıt yapacak ve bu kayıtları loop halinde üstüne yazarak devam edecek uygulamalara ihtiyacım vardı. Şu ara Rusya'da zorunlu olup, TR'de de yaygınlaşacağı söylenen yol kayıt kameraları, kaza anları ve anlaşmazlıkları çözmek için kullanılması düşünülüyor.Buna da birebir uyan bir kaç uygulama buldum. CamOnRoad, AutoGuard Dash Cam. Bunlardan AutoGuard Dash Cam ilgimi çekti. Arka plan kayıt özelliği yanısıra bir çok ilginç özelliği de var. Kaza anı görüntüsünün veya istenilen bazı anları arşive atma özelliği, acil durumda 911 arama gibi fonksiyonları da mevcut. Kameradaki kaydı, GPS verileri ile harita veya uydu görüntüsüyle birlikte oynatma gibi fonksiyonu da var. Örnek bir videoyu yine burada paylaşmaya çalışacağım.
İşte bir örnek video: (Gece çekilmiştir, gündüz daha verimli sonuçlar alacağımı umuyorum.)
Henüz hayata geçiremediğim diğer 3 fonksiyon ise:
Geri Vites (Park) Kamerası: Eğer wireless yayın ile bağlanabilen basit, ufak bir ip kamera bulabilirsem bunu arabanın arkasına monte edip, araba çalıştığı anda devreye girerek, car dashboard'daki kısayol üzerinden geri vites kamerasını ekrandan görmeyi umuyorum. Uygulaması var mı, halihazırda kullanan var mı, bilmiyorum. Ama Bluetooth ve/veya wireless üzerinden bağlanarak arkadaki kamera görüntüsünü ekrana alabilsem diğer fonksiyonlarının yanısıra park için kamera olarak da kullanılabilir. ip kameralar yaygın aslında ama bu amaçla üretilen kameralar genelde kablolu. Android için kamera araştırdım: AI-Ball diye bir ürün buldum ama tahminimden pahalıymış. O yüzden bu projeye dahil etmek için fazla.
Bluetooth Handsfree Set: Burada amaç cep telefonundaki sesi teybe aktarmak. Yoksa gerçek araç bluetooth setleri gibi tüm telefon rehberimi alsın, oradan istediğimi anında arıyım, ya da gelen çağrıyı cevaplıyım diye düşünmüyorum. Eğer eski telefonumu bluetooth istasyon haline getirebilseydim, arabada cep telefonuyla konuşmak için eski telefonumu yeni telefonumun bağlantı noktası haline getirmek isterdim. Ama teknik olarak araştırdığım kadarıyla bütün telefonlar, bluetooth teknolojisinde merkez olarak çalışabiliyor. Hiç bir zaman bluetooth headset gibi davranmıyor bir telefon bir başka telefon için. Yapabilseydim, aracımda bluetooth olmasada cep telefonumu arabaya bağlamış gibi kullanacaktım. Bir yöntem varsa, bilen varsa bana da anlatsın lütfen. (Tabiki bunu yapan özelleşmiş, basit ufak cihazlar var.) Araba içinde hands free gibi, bluetooth'tan bağlanan ve radyodan ses veren cihazlar mevcut. Ben yine elimdeki telefonu kullanarak çözmeye çalıştığım için onlara yönelmiyorum. Yani amacım yeni bir yatırım yapmak değil, mevcut yatırımı faydaya dönüştürmek.
Bugün buna ek bir proje daha buldum ama biraz lehim gerektiriyor ve attığınız taş ürküttüğünüz kurbağa'ya değmeyebilir. Bu dışarda yanımızda taşıdığımız "Scotty beni ışınla !" tarzı kulağımıza giren veya kravat iğnesi şeklinde kulaklıklı bluetooth cihazlar var ya, onlardan birinin kulaklık kısmını audio sterio jack ile değiştirirseniz, araç içi bluetooth headset'i teybe entegre etmiş olursunuz. Araçta sürekli bağlı ve açık durumda durur. Siz sadece arabaya bindiğinizde telefonunuzdan BT açarsınız. Otomatik bağlanacaktır. Bu arada yolda giderken telefon çalarsa, BT Kulaklıktaki düğmeden açıp, radyodan gelen sesle konuşarak yolunuza devam edebilirsiniz. Ama bu kadar zahmete değer mi? hayır. Onun yerine telefonunuzdaki handsfree modu, muhtemelen arabanızdaki bluetooth ile rahatça konuşacaksınızdır. Yine de proje mi, proje... :)
Araç Bulucu: Bu da bugün aklıma geldi ama malesef internet gerekiyor. Yine günümüzde araba hırsızlığına karşı araç takip sistemleri satılıyor. Tabi onların arabayı kilitleme, çalışmaz hale getirme gibi ek özellikleri de bulunuyor. Veya kiralık araç ve filo takibi gibi ürünler mevcut. Peki eski telefonla neler yapabiliriz? Iphone'umu bul veya android bul gibi uygulamalarla, o an arabanın yerini telefon üzerinden dolaylı olarak bulmak mümkün. Tabi gerçek bir hırsızlık anında telefon açık ve internete bağlı olması mümkün değil. Bunun için hem kenarda bir veri erişimi olan GSM hattınız olmasına, hem de aracın içinde kabak gibi duran değil, gizlenmiş bir eski telefona ihtiyacınız bulunuyor.
Sonuç olarak bunlar benim üretebildiğim, hayalimin ve bilgimin kapsayabildiği kullanım alanları. Varsa başka fikirleriniz dinlemeye her zaman açığım. Başta da belirttiğim gibi internetsiz çoğu işlev malesef yarım kalıyor. Bu engeli aşmak için kişisel aktif kullandığınız telefonu kablosuz ağ merkezi (wireless access point) olarak ayarlayıp, arabadaki eski telefonunuzu da onun ağına otomatik bağlanır hale getirebilirsiniz. 2 telefonun da şarjını hızla tüketen bu teknoloji kısa vadede belki sorun olmaz, uzun yolda iki telefonu da şarja takmış olmak gerekir. Aracınıza ve telefonunuza uygun güzel bir araç telefon tutucu kit'e ve mümkünse bu tür bir şeylere ihtiyacınız olacaktır:
http://www.ebay.com/itm/DC-DC-12V-To-5V-3A-15W-Duble-USB-Output-Power-Adapter-Converter-Module-/141039052482?pt=LH_DefaultDomain_0&hash=item20d69526c2
Ben video kayıt da düşündüğüm için telefonu mecburen dikiz aynasının hemen altına bir yere asmayı planlıyorum. Enerji ihtiyacı için el freninin hemen yanındaki çakmak şarjını kullanmak istemedim. Çünkü oradan geçen kablolar ortadan sarkıyor olacak. Bunun yerine okuma ışığından 12 V alıp, dikiz aynasına en yakın yer olan tavandan bir kablo sarkıtmayı düşündüm. O durumda da 12V'u 5V'a düşürmek gerekiyordu. Yukarıdaki linke benzer ürünleri TR'de malesef bulamadım. Hemen her yerde çakmak şarjları satılıyor. Eğer aracınızda benimki gibi bluetooth - teyp ses bağlantı imkanı yoksa, bir de AUX - teyp ses girişi içeren audio ses kablosuna ihtiyaç duyacaksınız. Ben bunları şu an ufak ufak toparlıyorum. Bittiğinde bir demo videosu çekip yine paylaşırım. Benden şimdilik bu kadar. Kendinize iyi bakın, bol projeli, parlak fikirli günler herkese.
Son Not, Dip Not.. Valla:
projeyi yaparken bir çok kafadan abi onu yapan cihaz var zaten, şöyle bir alet var, harika navigasyon, kameraya çeken bi alet aldım, çok güzel kaydediyo.. diyenler oldu. Tabiki özelleşmiş cihazlar çoğu zaman daha kaliteli ve uygun sonuçlar doğuruyor. Ben güya elimdekini değerlendirmek için böyle bir yola koyuldum. Ama yaparken de şunlar hoşuma gitti. Aslında elimizdeki canavar gibi telefonları tüm yetenekleriyle kullanmıyoruz. Bütün bu yazdıklarımı eski telefonla değil, yepisyeni telefonunuzla da aktif internet bağlantınız ile daha rahat ve verimli yapabilirsiniz. Bütün imkanlar var, sadece bazen birleştirmiyoruz, hayal etmiyoruz.
Kullandığım Android uygulamaları ve İnternet Siteleri:
http://wiki.cyanogenmod.org/w/Devices#vendor=;
http://wiki.cyanogenmod.org/w/Install_CM_for_ace
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.hovans.autoguard
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.camonroad.app
https://play.google.com/store/apps/details?id=spinninghead.carhome
https://play.google.com/store/apps/details?id=ru.yandex.yandexnavi
https://play.google.com/store/apps/details?id=de.stohelit.folderplayer
https://play.google.com/store/apps/details?id=org.videolan.vlc.betav7neon
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mxtech.videoplayer.ad
